Beste lezer,
Nieuwsbrief van de zomer.  In het begin van het cursusseizoen is er een interessante lezing. 

Ook kunt u zien welke cursussen er in september, november en januari op het programma staan.


Donderdag 5 september is er een lezing in Naaldwijk over de schilder Kandinsky.

  • kandinsky_amsterdam_04
  • kandinsky_amsterdam_03
  • kandinsky_amsterdam_02
  • kandinsky_Amsterdam_01


In het museum H ‘ART Amsterdam (vroeger het gebouw van Hermitage Amsterdam ) wordt tot 10 november 2024  de tentoonstelling
Wassily Kandinsky: pionier van de abstracte kunst gehouden. De Russische kunstenaar Wassily Kandinsky (1866–1944) is een van de grootste kunstenaars uit de 20e eeuw. Bijzonder, want ‘pas’ op zijn 30e begint Kandinsky met schilderen. Na een korte carrière in rechten en economie vertrekt hij in 1896 naar München (Duitsland) om schilderlessen te nemen. Het is het begin van zijn artistieke carrière. Tijdens zijn verblijf in München reist hij onder andere naar Nederland, Tunesië, Italië en Parijs. Als in 1914 de oorlog uitbreekt, verlaat Kandinsky Duitsland. Pas in 1921 keert hij weer terug. Een jaar later start Kandinsky in Weimar als docent aan de revolutionaire kunstschool het Bauhaus. In deze periode maakt hij veel aquarellen en schilderijen. In 1933 wordt de school door de Nazi’s gedwongen te sluiten. Kandinsky pakt opnieuw zijn spullen en vertrekt met zijn vrouw Nina Kandinsky naar Parijs. In de voorstad Neuilly-sur-Seine overlijdt hij in december 1944.
H'ART Museum. Museum is dagelijks open 10:00 - 17:00.

Noteer alvast de volgende data in uw agenda voor:

  • Donderdag 5 september: Wassily Kandinsky: pionier van de abstracte kunst
  • Ochtendlezing Ontmoetingskerk Naaldwijk op 5 september om 10:00 uur,
  • middaglezing 5 september om 13:30 uur
  • Aanmelden via de website www.kunst-en-reizen.nl

Lezing over Maarten van Heemskerck

  • MvH4
  • MvH1
  • MvH2


  • Ochtendlezing Ontmoetingskerk Naaldwijk op. 17 oktober om 10:00,
  • middaglezing donderdag 17 oktober om 13:30

De eerste overzichtstentoonstelling ooit over Maarten van Heemskerck (Heemskerk, 1498 - Haarlem, 1574) is te zien in het Frans Hals Museum, Stedelijk Museum Alkmaar en Teylers Museum.
Te zien vanaf 28 september 2024 t/m 19 januari 2025.
Elk museum toont - 450 jaar na zijn dood - een periode uit de fascinerende loopbaan van deze invloedrijke en succesvolle kunstenaar. Ontdek het expressieve, theatrale en vernieuwende werk van deze 16de-eeuwse meester van de noordelijke Nederlanden.




  • picasso1
  • picasso2
  • picasso4
  • picasso3
  • picasso5
  • picasso7_detailOlga

’Avonturiers van de Moderne Kunst ‘


In oktober 1900 reizen de dan negentienjarige schilder en schrijver Pablo Ruiz Picasso en zijn vriend de dichter Carles Casagemas naar Parijs om daar de wereldtentoonstelling te verslaan. Picasso, zoals hij zich al snel zal noemen, zal met enkele langere onderbrekingen van Parijs zijn thuis maken en er uitgroeien tot de kunstenaar die voor velen de belichaming van de moderne kunst is. Picasso ontdekt er Van Gogh, Cézanne, Théophile-Alexandre Steinlen en Toulouse-Lautrec, hij ontmoet er de dichters Max Jacob, Guillaume Appolinaire en André Salmon. Hij vindt een grote liefde in Fernande Olivier, maar bovenal vormt hij een eigen stijl.
Of liever: eigen stijlen. De tentoonstelling Picasso in Parijs is rond een aantal van die stijlen opgebouwd. Eerst zien we de zoekende Pablo Ruiz Picasso die van de herfst van 1900 tot begin 1901 werk van Toulouse-Lautrec en Steinlen lijkt te hebben opgezogen en deze invloeden verwerkt in de maskerachtige gezichten van de vrouwen op een groot doek dat een dans in de Moulin de la galette afbeeldt, of in de diepe pastels van De omhelzing, waarin een man in een blauwe jas en bruine broek welhaast versmelt met een vrouw in een oranjeroze blouse en een lange groene rok. Tegen de vage contouren van een in felle kleuren geschilderde straat is het omhelzende paar net als bij Steinlen centraal afgebeeld; Steinlen gebruikt echter een veel donkerder palet, zijn straat is grijs en zwart onder een nachtelijk blauw waarin het eveneens blauwe jak van de man en de rode blouse van de vrouw maar ternauwernood te zien zijn – hoeveel hartstochtelijker is Steinlens werk hier niet!
Picasso vindt echter verbazingwekkend snel een eigen stijl. In 1901 houdt hij zijn eerste tentoonstelling in de galerie van Ambroise Vollard, de kunsthandelaar die ook in de carrière van Paul Cézanne zo’n grote rol had gespeeld. Voor Picasso deed de galerie van Vollard ook dienst als inspiratiebron: hij bestudeerde er onder meer werk van Cézanne, Gauguin en Van Gogh. Werken als De verwachting (Margot) en De dwergdanseres (La Nana) met hun uit dikke, korte, felgekleurde strepen opgebouwde achtergrond suggereren dan ook sterk hun invloed.
Een van de sterkere werken van Picasso in Parijs was te zien op de Vollardtentoonstelling: een bloemenstilleven dat zich thans bevindt in de collectie van de Tate in Londen. Met als achtergrond een groene tafel en een wand van diep gesatureerd blauw, in lichtere en nachtelijke tinten, toont Picasso een groot boeket in zacht geel, roze, oranje, wit, en een heldergele tulp als uitschieter. Dezelfde uitbundigheid manifesteert zich in de kleding en de achtergrond van de portretten van de dwergdanseres en van Margot, die verder de wat maskerachtige gezichten hebben die veel van Picasso’s werk uit 1901 kenmerken. Tekst van “de Witte Raaf.



Avonturiers van de moderne kunst met als onderdelen:

  • 1 Bohemiens in Parijs (1900-1906) Picasso e.a.
  • 2 Bende van Picasso (1906-1916) Picasso, Braque, Derain e.a.
  • 3 Parijs - hoofdstad van de wereld (1916-1920)
  • 4 Jazz in Montparnasse (1920-1930) dadaïsme en surrealisme.
  • 5 Vrijheid (1930-1939)

De cursus ‘Avonturiers van de Moderne Kunst ‘ in Naaldwijk (volgeboekt – er is een wachtlijst)
16-sept, 23-sept. 30-sept 7-okt. en  14-okt
Avonturiers van de Moderne Kunst in Voorburg (voldoende plaatsten)
18 sept. 25 sept. 2 okt. 9 okt. en 16 okt.

Vrouwen in de kunst’

  • Tijdens deze cursus worden besproken:
  • Barbara Hepworth - beeldhouwster in afzondering
  • Eileen Gray architect en pionier van het modernisme.
  • Paula Rego - macht, seksualiteit en mythologie.
  • Leonora Carrington - vrouw tussen de surrealisten

De cursus ‘Vrouwen in de kunst’ in Naaldwijk (Nog2  plaatsen beschikbaar)
18-nov.  25-nov. 2-dec,  9-dec. en 16-dec
De cursus vrouwen in de kunst in Voorburg (Nog voldoende plaatsen beschikbaar)
20-nov,  27-nov, 4-dec, 11-dec en 18-dec

‘New York:  architectuur - musea – kunst’

  • Vanaf Nieuw Amsterdam naar Little Italy
  • Van crisis tot 1945: Wolkenkrabber
  • De kunstcollectie van de wereld: Metropolitan museum
  • New York:  that city, that doesn't sleep - na 1945
  • Nieuwe architectuur

De cursus ‘New York:  architectuur - musea – kunst’  in Naaldwijk (volgeboekt – er is een wachtlijst))

27-jan. 3-feb. 10-feb. 17-feb. 24-feb.
De cursus ‘New York:  architectuur - musea – kunst’  in Voorburg  (Nog voldoende plaatsen beschikbaar)
29-jan. 5-feb. 12-feb. 19-feb. 26-feb.


Overlijden Aart Rietveld


Vandaag (10 juli 2024) ontving  ik de rouwkaart van het overlijden van Aart Rietveld. Aart was mijn goede vriend en enthousiaste collega die ik nooit zal vergeten. Mary en later Els  Verdonk zijn goede vrienden gebleven.

  • aartww0001
  • aartww0002


Reis naar Parijs
Van 26 t/m 30 april 2024 hebben veel cursisten de 5 daagse groepsreis naar Parijs meegemaakt. We logeerden in het EVERGREEN LAUREL HOTEL PARIS, 8, Place Georges Pompidou, 92300 Levallois-Perret – France.
Op de heenweg (vrijdag 26 april) hebben we uitgebreid Louvre Lens bekeken.

  • Lens1
  • Poissy_villa1
  • Poissy_villa2
  • Poissy_villa3
  • Poissy_villa4
  • Poissy_gr4


Op zaterdag 27 april hebben we de (door de Zwitserse architect Le Corbusier ontworpen)  Villa Savoye uit 1928 bezocht. Daarna een bezoek aan Versailles (het regende en het was heel erg druk).
Op zondag 28 april stond Musée d’Orsay op het programma.
Daarna de Orangerie met werk van Monet: de Waterlelies. Een verdieping lager was de verzameling Paul Guillaume te zien met werk van
Henri Rousseau Le Douanier, André Derain (1880-1954), Picasso, Henri Rousseau Le Douanier


  • Versailles_2024c
  • Versailles1
  • STe_Chap2
  • STe_Chap3
  • STe_Chap5
  • Orangerie 1
  • Ste_Chapelle_2024d
  • Ste_Chapelle_2024b
  • Versailles_2024b
  • Versailles_2024d
  • Orangerie 2
  • Versailles_2024a
  • Versailles2
  • Versailles1
  • Orangerie 2

(1844-1910) en Amedeo Modigliani (1884-1920). Schilders die we ook zullen tegenkomen bij de cursus ‘Avonturiers van de Moderne Kunst ‘.
Daarna Museé de Cluny (Het museum van de middeleeuwse kunst) met het beroemde tapijt van de Dame met de Eenhoorn met de zintuigen o.a. de tastzin en  de smaak. Een aantal hebben daarna nog genoten van Centre Pompidou met de moderne kunst en een prachtig uitzicht over de stad Parijs
Op maandag eerst een bezoek aan Ste.Chapelle van 1238-1248 in opdracht van Lodewijk IX (1214-1270) gebouwd met de unieke gebrandschilderde ramen. Daarna naar de Conciergerie gevolgd door
het Louvre.
Op de laatste dag hebben we nog een bezoek gebracht aan Amiens met het Musée de Picardie. Pierre Puvis de Chavannes (19de eeuw) én Sol Lewitt (20ste eeuw) hebben bijgedragen aan de plafond- en muurschilderingen in dit museum.
Daarna nog een afscheidsdiner in Breda.


Heeft  u vragen of opmerkingen? Of vindt u het leuk om op een andere manier bij te dragen aan de nieuwsbrief?
Neem dan contact op via kunst-en-reizen@hotmail.com